علی مطهری در نشست اینستاگرامی انجمن اندیشه و قلم با عنوان «روحانیت و آزمون قدرت» که به مناسبت چهلمین روز درگذشت آیت الله ابراهیم امینی برگزار شد، آن مرحوم را در زندگی و سلوک دارای وجوه مشترک با شهید مطهری خواند و گفت: خود آیت‌الله امینی تأکید کرده که من تحت تأثیر شهید مطهری و آیت‌الله منتظری بودم.
وی گفت: آیت‌الله امینی مانند شهید مطهری، صرفا به فقه و اصول نپرداخته و فلسفه را هم پای درس علامه طباطبایی پیگیری کرده و همدرس شهید مطهری و آیت‌الله منتظری بوده است.
این نماینده سابق مجلس فارسی‌نویسی و ساده‌نویسی را دیگر وجه اشتراک آیت‌الله امینی و شهید مطهری دانست و گفت: کمتر علمایی حاضر می‌شوند تنازل کنند و به زبان مردم بنویسند و بگویند و عمدتا دچار تکلف در زبان و بیان هستند. اما آیت‌الله امینی از ساده‌نویسی و فارسی‌نویسی ابایی ندارد و اظهارفضل نمی‌کند؛ چراکه میزان تأثیر یک کار در جامعه برایش مهم است برخلاف دیگرانی که شاید جایگاه علمی برایشان اولویت دارد که در این وجه هم شبیه شهید مطهری است.
مطهری افزود: ایشان دارای روشی معتدل بود و سعی داشت در تعریف و تمجید یا انتقاد از افراد، اعتدال را حفظ کند و به اصطلاح جوزده نباشد؛ برخلاف برخی که در تعریف یا نقد یک شخصیت سیاسی اجتماعی دچار اغراق یا تملق و چاپلوسی می شوند.
وی افزود: آیت‌الله امینی مانند شهید مطهری عنایت ویژه‌ای به پاسخ به سؤالات و شبهات دارد. ایشان در فقه سیاسی، بر ورود حوزه به پژوهش‌های علمی مورد نیاز حکومت اسلامی تأکید بسیار دارد. معتقد است حوزه باید بخشی از تلاش خود را بر پژوهش‌های علمی درباره مسائل مورد نیاز حکومت اسلامی و تبیین فلسفه سیاسی اسلام متمرکز کند.
مطهری تاکید کرد: ایشان دچار سیاست‌زدگی نشد و هرجا احساس می‌کرد می‌خواهند چیزی را بر او تحمیل کنند، انصراف می‌داد.
وی درباره «تأثیر قدرت بر مواضع سیاسی اجتماعی روحانیت» ادامه داد: به هرحال باید پذیرفت روحانیت قبل و بعد از انقلاب به صورت طبیعی دچار تفاوت‌هایی شده؛ تفاوت‌هایی که برخی مزیت هستند و برخی آسیب.
فرزند شهید مطهری در پایان در پاسخ به پرسشی درباره نسبت روحانیت و قدرت در ۴۰ سال بعد از پیروزی انقلاب گفت: امروز نیز هرچه روحانیت از مصادر اجرایی فاصله بگیرد و به کار اصلی خود یعنی تربیت و هدایت و نظارت بپردازد، بهتر است.
سروش محلاتی: آیت الله امینی در آزمون قدرت سرافراز شد
حجت‌الاسلام و المسلمین سروش محلاتی در نشست نکوداشت آیت‌الله امینی که ازسوی انجمن اندیشه و قلم برگزار شد، با طرح این سوال که خطرات قدرت برای انسان چیست؟ گفت: لایه نخست و آشکار آن این است که فردی سالم پس از رسیدن به قدرت، فاسد و ظالم شود، این برای رجال دینی کمتر پیش می آید. لایه دوم این است که قدرت در شخص اصلی اثری نگذارد و او را فاسد نکند، اما اطرافیان و نزدیکان آن شخص از قدرت سوء استفاده می کنند. لایه سوم این است که فرد به دلیل مصالح حکومت، ارتباط و زندگیش از مردمی بودن خارج شود؛ اما لایه چهارم که عمیقتر است، تاثیر قدرت بر اندیشه و فکر و نگاه فرد است که تحت تاثیر قدرت تغییر کند.
وی ادامه داد: هرکس آیت‌الله امینی را می شناخت می دانست که ایشان از آسیب‌های قدرت مصون خود را نگه داشته اند، خانه ای که ایشان در آن سکونت داشت همانطور بود که قبل از انقلاب با ساده زیستی زندگی می کرد، از نزدیکان ایشان هم کسی از ایشان سوء استفاده نکرد تا به جاه و مالی برسد و از شخصیت ایشان برای ترقی استفاده کند.
سروش محلاتی افزود: اما امتیاز بزرگ آیت‌الله امینی این است که «تفکر و نگاه ایشان به مسایل تحت تاثیر قدرت، تغییر نکرد». زمانی که برخی می گفتند اندیشه های دیگر را چون با مصالح نظام نمی خواند باید حذف کرد، ایشان با همان امکاناتی که در دبیرخانه مجلس خبرگان داشتند، دیدگاه‌های مختلف را منتشر می کردند تا طرح شود.
این پژوهشگر مسائل دینی اظهار کرد: یک زمینه و فضای آزاد علمی را ایشان می پسندید و این کار را تا جایی که می توانست، در حوزه علمیه و بخصوص دبیرخانه مجلس خبرگان انجام می داد.
استاد حوزه علمیه قم با بیان این که مساله مهمتر، عمیق ترین لایه های فکری است، اظهار کرد: برجسته ترین ویژگی افکار شخص آیت الله امینی این بود که رفتار و اخلاق و حتی افکارش، نگرانی امام را برطرف می کرد و اجازه نمی داد که تصویری نادرست از روحانیت ودین در ذهن مردم شکل بگیرد. در هرجایی که ایشان حضور داشت به دنبال همین هدف امام بود که نظام اسلامی از اتهام استبداد تبرئه شود.
سروش محلاتی افزود: ایشان تنها چهره برجسته ای بود که بصورت علنی بر این موضوع اصرار می کرد که بیعت و رای مردم در ولایت اثر دارد و بدون پذیرش مردم، نمی توان برای حاکم مشروعیت قائل شد.
وی در پایان گفت: آیت الله امینی در آزمون قدرت سرافراز شد، چون خودش سوءاستفاده‌ای نکرد و اجازه سوءاستفاده را به اطرافیانش نداد، اخلاق و رفتارش تحت تاثیر قدرت تغییر نکرد و از نظر فکری، اساس قدرت را از مردم می دانست و تمام تلاش خود را کرد تا این محدود کردن قدرت و نظارت مردم و پاسخگو بودن قدرت به مردم در قوانین تصویب شود.
27216
